الکتروموتور (Electric motor)
قیمت الکتروموتور , موتور الکتریکی , دینام - نمایندگی فروش و لیست قیمت الکتروموتورموتوژن، الکتروژن، جمکو، زیمنس، ABB, چینی و انواع الکترو موتور سه فاز و تک فاز و مشاوره خرید، راهنمایی، مشخصات فنی، خدمات پس از فروش و جهت استعلام قیمت موتور الکتریکی و یا خرید، با کارشناسان فروش تماس بگیرید.
الکتروموتور چیست؟
یک موتور الکتریکی (الکتروموتور) ، الکتریسیته را به حرکت مکانیکی تبدیل می کند. عمل عکس آن که تبدیل حرکت مکانیکی به الکتریسیته است، توسط ژنراتور انجام می شود. این دو وسیله بجز در عملکرد ، مشابه یکدیگر هستند. اکثر موتورهای الکتریکی توسط الکترومغناطیس کار می کنند، اما موتورهایی که بر اساس پدیده های دیگری نظیر نیروی الکتروستاتیک و اثر پیزوالکتریک کار می کنند، هم وجود دارند.
ادامه مطلب را در این لینک بخوانید
الکتروموتور تکفاز
الکتروموتور تکفاز قابلیت راه‌اندازی با برق 220-230 ولت شهری با فرکانس 50-60 هرتز را دارا هستند. به عبارتی دیگر تبدیل انرژی الکتریکی به انرژی مکانیکی در الکتروموتور تکفاز، توسط برق تکفاز 220 ولت انجام می‌شود. بیشترین موارد استفاده الکتروموتورهای تک فاز اغلب در مصارف خانگی، تجاری و تا حدی نیز در صنعت استفاده می‌شود. آن هم به این علت که جریان الکتریکی تکفاز بسیار مقرون به صرفه و اقتصادی تر از سیستم سه فاز است. برق تکفاز در تمامی نقاط به راحتی در دسترس است و امکان بهره‌برداری آن بسیار ساده و در دسترس میباشد. اما در مقابل دسترسی به برق سه فاز مستلزم ایجاد بستری بسیار پرهزینه و نیازمند تکنولوژی می باشد. الکتروموتور تکفاز به لحاظ ساخت بسیار کم هزینه و ساده بوده و در تمامی لوازم خانگی کاربردی وسیع دارند.
اجزاء الکتروموتور تکفاز
روتور بخش اصلی گردشی هر موتور القایی است که بار مکانیکی را از طریق شافت در مرکز الکتروموتور به یکدیگر اتصال می‌دهد.
استاتور بخش ثابت الکتروموتور تکفاز میباشد که در زیر پوسته الکتروموتور قرار داده شده است و تغذیه به قسمت استاتور اتصال داده می‌شود. استاتور الکتروموتور تک فاز به منظور حذف و کاهش تلفات ناشی از جریان گردابی دارای مهر و موم و لمینت شده است.
رنج توان الکتروموتور تکفاز
بدلیل محدودیت شدت جریان کنتورهای برق شهری محدوده توان این دسته از الکتروموتورها از 200 وات تا حداکثر 3.7 کیلووات میباشد. که همین مورد باعث می‌شود تا شرکت‌های تولید کننده الکتروموتور تکفاز، با محدودیت رنج مواجه باشند. همچین استفاده از موتور تکفاز به دلیل شدت جریان بالا در زمان کارکرد، پیشنهاد مناسبی نیست. موتور الکتریکی تکفاز برای راه اندازی بدلیل محدودیت کنتورهای شهری نیازمند روشی برای راه‌اندازی اولیه دارد. برای راه اندازی اولیه از یک خازن با ظرفیتی مشخص به عنوان خازن درایور یا راه‌انداز استفاده می شود. ظرفیت این خازن با توجه به قدرت الکتروموتور متفاوت میباشد و در برخی موارد از دو خازن استفاده می‌شود.
مزایای استفاده از الکترو موتور تکفاز
- نصب و راه اندازی آسان
- کاربری ساده
- ساخت وسایل خانگی بدون نیاز به کنتور سه فاز
- ساخت دستگاه های صنعتی سبک توسط موتور تکفاز
- معایب الکترو موتور تکفاز
- مصرف بالا
- استهلاک بالا
- شدت جریان مصرفی نسبتا بالا
- تعمیر و نگهداری پر هزینه
- نیاز به خازن برای راه اندازی اولیه
- عدم کنترل کامل ضربه استارت
- راه اندازی اولیه بسیار پر مصرف
- گشتار اولیه پایین
موارد کاربری
این دسته از موتورهای الکتریکی کاربرد بسیار متنوعی از قبیل پمپ های جبران افت فشار آب منازل مسکونی، الکتروپمپ های سرکولاتور شوفاژ و … دارد. همچین این نوع از الکتروموتورها در بالابرهای فروشگاه‌های کوچک، جرثقیل های کوچک در فروشگاه های صنعتی، در وسایل و تجهیزات خانگی موتور تکفاز کاربرد بسیاری دارند. الکتروموتور در ماشین لباسشویی، ماشین ظرفشویی، مینی واش‌ها و مصارفی از این قبیل مورد استفاده قرار می‌گیرند. موتور الکتریکی تکفاز در مقایسه با الکتروموتور سه فاز دارای گشتاور راه انداز و گشتاور اولیه پایین تری میباشد. همانگونه که در معایب الکتروموتور تکفاز اشاره شد، گشتاور اولیه این دسته الکتروموتور نسبتا پایین میباشد. برای این منظور و جبران گشتاور در زمان استارت که باعث محدودیت هایی می‌شود راه‌کارهایی وجود دارد. برای جبران این گشتاور پایین سازندگان از خازن دومی برای افزایش و جبران این گشتاور بهره‌گیری می‌نمایند. این خازن معمولا به طور پیشفرض در داخل و یا خارج از ترمینال باکس وظیفه جبران گشتاور را ایفا میکند.
الکتروموتور سه فاز
الکتروموتور سه فاز به موتور های الکتریکی گفته می شود که بر خلاف الکتروموتور تکفاز که تنها از فاز و نول برای کارکرد بهره می گیرد، باید برای ایجاد نیروی مکانیکی به برق سه فاز متصل شود. این نوع الکتروموتور، برای ایجاد نیروی مغناطیسی چرخان مورد نیاز، از اختلاف فاز موجود بین سه فاز تغذیه مجزا کمک می گیرد. همانطور که می دانید، الکتروموتور از روتور و استاتو تشکیل می شود. روتور که بخش دوار می باشد، از یک هسته مسی تشکیل شده و سیم پیچ ها روی آن پیچیده می شوند. میدان مغناطیسی دوار، باعث القای الکترومغناطیس در روتور می شود و نهایتا جریان الکتریکی را ایجاد می نماید. به دنبال ایجاد شدن جریان الکتریکی در الکتروموتور سه فاز، الکتروموتور در جهت میدان مغناطیسی متعادل به گردش در آمده و نیروی مکانیکی به وجود می آورد.
علت استفاده از الکتروموتور سه فاز در بیشتر صنایع
از آنجایی که الکتروموتور سه فاز، از سه فاز R، S، T برای عملکرد استفاده می کند، در نتیجه قادر است توان بیشتری نسبت به الکتروموتور تکفاز ایجاد نماید. این نوع الکتروموتور ها را از توان های بسیار پایین (۱ اسب) تا توان های بسیار بالا (چند صد اسب) طراحی و تولید می کنند. همچنین بیشتر الکتروموتور های سه فاز، از نوع قفس سنجابی می باشند و با برخورداری از ویژگی هایی همچون کاربرد آسان، قیمت مقرون به صرفه، هزینه بهره برداری کم و استحکام مناسب و ظاهری مناسب از نظر طراحی، در بسیاری از صنایع بیشتر از سایر موتور های الکتریکی به کار برده می شوند.
کاربرد الکتروموتور سه فاز
الکتروموتور سه فاز یکی از انواع پرکاربرد الکتروموتور محسوب می شود و می توان از آن در بسیاری از صنایع نظیر صنایع خودروسازی، صنایع غذایی، دارویی، فولاد، کشاورزی و معادن، همچنین در صنایعی مانند صنایع نفت، گاز و پتروشیمی و صنایع دریایی و … استفاده کرد.
عوامل تاثیر گذار بر سرعت الکتروموتور سه فاز
در یک الکتروموتور سه فاز، این فرکانس است که در تغییرات سرعت دخیل می باشد. میزان گشتاور در این موتور های الکتریکی نیز ناشی از لغزش دینام سه فاز و اختلاف سرعت بین روتور و میدان دوار القا شده روی استاتور می باشد. در الکتروموتور های سه فاز AC، در صورتیکه سیم پیچ های مختلف با قطب های مختلف استاتور موجود باشند، می توان سرعت را تغییر داد. اما در نوع القایی این موتورها، برای تغییر سرعت، می بایست میزان فرکانس منبع تغذیه را تغییر داد.
مهم‌ترین نکات و راهنمای جامع انتخاب الکتروموتور سه فاز
الکتروموتورهای سه‌فاز از جمله پرمصرف‌ترین نوع الکتروموتور در کارخانه‌ها به شمار می‌رود. الکتروموتورهای سه فاز قادر هستند که از طریق یک اینورتر از راه دور نیز کنترل شوند. در ادامه به طور خلاصه درباره امکانات الکتروموتور سه فاز و راهنمای خرید آنها بر حسب ظرفیت می پردازیم.
معرفی مشخصات و راهنمای خرید الکتروموتور سه فاز
این الکتروموتور با مداری مشابه مدار ترانسفورماتور سه فاز و با استفاده از القای میدان مغناطیسی حاصل از جریان سیم‌ها، نیروی مکانیکی را ایجاد خواهد کرد. در انواع مدل‌های الکتروموتور چینی، الکتروموتور زیمنس و …، سه فاز اصلی الکتروموتور سه فاز T، S و R نام دارد و به دلیل ایجاد نیروی مکانیکی در آنها از طریق القای میدان مغناطیسی به آنها موتور القایی نیز گفته می‌شود.
انواع الکتروموتور سه فاز
- الکتروموتور سه فاز از نوع 2 پل
- اکتروموتور سه فاز از نوع ۴ پل
- الکتروموتور سه فاز از نوع ۶ پل
- الکتروموتور سه فاز نوع ۸ پل
الکتروموتورهای دو پل، معمولاَ در ساخت فن و هواکش استفاده می‌شود. سرعت آنها ۳۰۰۰ دور بر دقیقه است. الکتروموتورهای ۴ پل، بسیار پرمصرف بوده و اغلب همراه یک گیربکس بکار می‌رود. الکتروموتورهای سه فاز ۶ پل و ۸ پل نیز از کم مصرف‌ترین انواع آنها هستند که تنها در موارد خاصی از آن استفاده می‌شود. الکتروموتورهای سه فاز در صنایع مختلفی چون: صنعت خودرو، صنایع دارویی، صنعت معدن، کشاورزی، صنایع دریایی، پتروشیمی، فولاد و … کاربرد دارند.
راهنمای خرید الکتروموتور سه فاز
تعدد و گستردگی استفاده از الکتروموتورهای سه فاز باعث می‌شود کارکردهای متفاوتی از آنها را انتظار داشته باشیم. با توجه به کاربرد این وسیله در هر صنعت باید پس از انتخاب درست اقدام به خرید آن کرد. از مهم‌ترین متغیرهای انتخاب الکتروموتور سه فاز می توان به موارد زیر اشاره کرد:
سرعت کارکرد یا دور موتور: سرعت یا دور موتور انواع الکتروموتور سه فاز، از جمله در مدل‌های چینی، معمولاً متغیر نبوده و یا به عبارت بهتر قابل تنظیم نیستند. اگر در زمینه کاری خود نیاز دارید از یک سرعت مشخص استفاده کنید و یا نیاز دارید که از سرعت‌های مختلفی در حین کار استفاده کنید، لازم است یک کنترل سرعت به دستگاه اضافه کنید.
گشتاور: گشتاور به سرعتی از دستگاه گفته می‌شود که در آن الکتروموتور و مشخصاَ الکتروموتور سه فاز بتواند بدون اصطکاک و بالاترین سرعت کار کند. در هر زمینه‌ای از کار و برای هر زمینه‌ای میزان خاصی از گشتاور لازم است.
توان: میزان توان دستگاه یکی از مهم‌ترین عوامل موثر بر انتخاب الکتروموتور است. هنگام انتخاب الکتروموتور همیشه حداکثر توان مورد نیاز خود را در هنگام انتخاب در نظر بگیرید.
چرخه کاردهی: به این معنی است که موتور تا چه میزان می‌تواند بصورت دائم و با رسیدن به حداکثر دمای کار، به کار ادامه دهد. اگر زمینه کاری شما به شکلی است که به ساعت‌های طولانی کار مداوم برای کار نیاز به فعالیت الکتروموتور دارید باید این فاکتور را در نظر بگیرید و البته الکتروموتور زیمنس می‌تواند یک گزینه مناسب برای کار در ساعات طولانی باشد.
اندازه فریم و پیکربندی دستگاه: با توجه به محدودیت فضای کارگاه و یا واحد مورد نظر می‌توان انواع مختلفی از ابعاد الکتروموتور سه فاز را خریداری نمایید.
دمای محیط: دمای محیط به طور یقین بر کارکرد بهینه دستگاه تاثیرگذار میباشد. باید دقت کرد که کارکرد بهینه الکتروموتور انتخابی در چه دمایی است؟ و یا دمای بسیار سرد و یا دمای بسیار بالا تاثیر بر کاربری آنچه تاثیراتی خواهد گذاشت.
الکتروموتور سه فاز چینی
از محبوب ترین الکتروموتورها، در بازار ایران، می توان به الکتروموتورهای چینی اشاره کرد. چون هم از کارایی مناسبی برخوردار هستند و هم با قیمت‌های مناسبی نیز عرضه می شوند. گشتاور نامی بالا، جریان پایین در ازای راندمان مناسب از جمله دلایلی است که الکتروموتور سه فاز چینی را از سایر انواع و برندها متمایز میکند. همچنین الکتروموتور سه فاز چینی، هزینه نگهداری و تعمیر پایین‌تری نسب به سایر برندهای ترک، اروپایی و غیره دارند.
اجزای الکتروموتور
| 1.براکت جلو | 6.استاتور سیم پیچی شده | 11.واشر فنری پشت بلبرینگ |
| 2.شفت | 7.فریم الکترو موتور | 12.براکت عقب |
| 3.خار | 8.ترمینال برد | 13.پروانه خنک کاری |
| 4.روتور | 9.درب جعبه ترمینال | 14.کاور پروانه |
| 5.بلبرینگها | 10.قطعات گلند | 15.خازن دائم |
انواع الکتروموتور
الکتروموتور ها دارای انواع زیر هستند:
الکتروموتور های جریان مستقیم
- موتور تحریک مستقل جریان مستقیم
- موتور خود تحریک جریان مستقیم
- موتور سری جریان مستقیم
- موتور کمپوند (مختلط) جریان مستقیم
الکتروموتور های جریان متناوب
با گسترش شبکه های جریان متناوب و استفاده از آن خصوصا برق سه فاز به عنوان برق صنعتی، امروزه قسمت های زیادی از صنعت روی محور الکتروموتور های جریان متناوب و خصوصا موتور های سه فاز کار می کند. اصولا الکتروموتور های جریان متناوب نسبت به موتور های جریان مستقیم دارای ساختمان ساده تر، عمر مفید بیشتر و تعمیر و نگهداری راحت تری هستند. به همین دلایل در اغلب کارخانجات و کارگاه ها به جز در موارد خاصی از موتور های جریان متناوب استفاده می شود.
الکتروموتور های جریان متناوب سه فاز
- موتور های سه فاز سنکرون
- موتور های سه فاز آسنکرون
مزایای موتور های سه فاز آسنکرون
- دارای ساختمان بسیار ساده و محکم هستند.
- قیمت نسبتا ارزانی نسبت به نمونه های مشابه دارند و قابل اعتماد هستند.
- دارای بازده بالا می باشند.
- دارای ضریب قدرت (cos φ) نسبتا خوبی می باشند.
- در شرایط کار نرمال به حداقل تعمیر نیاز دارند.
- احتیاج به موتور راه انداز ندارند، در حالی که موتور های سنکرون نیاز به یک موتور محرک دارند و در واقع راه اندازی موتور های آسنکرون بسیار ساده می باشد.
- نسبت به موتور های مشابه در حجم کمتر و با قدرت بیشتر ساخته می شوند.
معایب موتور های سه فاز آسنکرون
- بدون از دست دادن قسمتی از ضریب بهره، سرعت آنها قابل تغییر نمی باشد.
- با افزایش بار سرعت آن ها کم می شود.
- کنترل دور آن ها بسیار مشکل بوده و با تغییرات جزئی فرکانس، دور آن ها کم و زیاد می شود.
گروه صنعتی آبیاران با دارا بودن چهار مرکز فروش و خدمات پس از فروش الکتروموتور، به عنوان یکی از بزرگترین تامین کنندگان الکتروموتور و همچنین نمایندگی فروش معتبرترین تولید کننده های الکتروموتور در ایران و منطقه می باشد. از جمله الکتروموتور های موتوژن، الکتروژن، جمکو، ABB و چینی.
