فیلتر هوا در دیزل
هوایی که توسط موتور تنفس می شود حاوی گرد و خاک و ذرات معلق دیگری است که به تدریج با واردشدن به داخل موتور ، موجب آسیب دیدگی جدی آن خواهد شد، مانند (گیر کردن سوپاپ ها ، خاک گرفتگی اطراف سوپاپ ها ،خط و خراش دیواره سیلندر و پیستون ها و……) در موتورهای کشاورزی صنعتی و راهسازی که در شرایط گرد و غبار و نامناسبی کار می کنند.
تصفیه هوای ورودی به موتور اهمیت بیشتری پیدا می کند و با ورود کمترین مقدار آلودگی به داخل سیلندر ها به مرور سبب آسیب جدی به آنها خواهد شد. به طور مثال یک موتور چهار سیلندر در ۱۰ ساعت کاری حدود ۳۲۸۰ کیلوگرم هوا مصرف می کند که وجود فیلتر ها و تصفیه کننده های هوا را تصدیق می کند.
تقسیم بندی فیلتر هوا در دیزل ژنراتور
فیلتر های هوا با توجه به نوع دیزل ژنراتوری که در آن استفاده می شوند و تکنولوژی ساخت خود به انواع متفاوتی تقسیم می شوند. فیلتر هوا در ژنراتور به چهار نوع تقسیم می شوند:
۱) فیلتر های هوای کاغذی: در این نوع فیلتر ها کاغذی دارای چین وجود دارد که هوای آلوده به هنگام وارد شدن به موتور به پیش فیلتر وارد شده و کاغذ موجود در فیلتر باعث جذب ذرات آلوده آن می شود و هوای بدون آلودگی به موتور وارد می شود.
۲) فیلتر هوای روغنی: هوای آلوده را گرفته و ذرات موجود در هوا را در روغن درون خود حل کرده و سپس هوای پاک وارد موتور می کند.
۳) فیلتر هوای اسفنجی
۴) فیلتر هوای پنبه ای
پیش صافی فیلتر هوا در دیزل
اکثراً موتورهای تراکتور و ماشین های کشاورزی و صنعتی دارای یک پیش صافی در ابتدای ورودی هوای موتور هستند.پیش صافی دارای کاسه ای پلاستیکی شفاف است که توسط درب آن محصور می گردد. قسمت ورود هوا به پیش صافی از پره های مورب ساخته شده است و لوله مکش هوای موتور در وسط ان قرار می گیرد.
با مکش هوا از لوله اصلی ، هوا توسط پره های مورب در داخل کاسه حالت گرد بادی پیدا می کند. حالت گرد بادی موجب برخورد گردو خاک و ذرات درشت به بدنه کاسه می شود و آنها در داخل کاسه سقوط کرده و باقی می مانند و هوای نسبتاً تمیز وارد صافی می گردد.
در برخی از موتورهای تراکتور و کمباین ، در ورودی پیش صافی یک توری نیز وجود دارد که ذرات درشت (مانند کاه و کلش و…..) را می گیرد. کاسه پیش ساخته صافی را هنگام وجود و پر بودن گرد و خاک بایستی تخلیه نمود، ولی در برخی از موتورها این پیش صافی دارای خاصیت خود تمیز کن است (مسی فرگوسن ۳۹۹ ). گاز های خروجی اگزوز باعث ایجاد یک خلاء نسبی در داخل لوله رابط بین پیش صافی و اگزوز می شود که موجب کشیدن و راندن گرد و خاک و مواد خارجی به بیرون از اگزوز میشود.
وظیفه فیلترها در دیزل ژنراتور نقش محافظ و تصفیه روغن درون موتور دیزل را به عهده دارند. فیلتر سبب رسیدن مواد خالص روغن، سوخت، آب و هوا به موتور دیزل ژنراتور می شود.
در واقع فیلتر به عنوان یک صافی برای دیزل ژنراتور عمل می کند که باعث گرفته شدن ناخالصی ها و آلودگی های مواد ورودی به موتور دیزل می شود. فیلتر های متفاوتی در دیزل ژنراتور وجود دارد که از جمله آنها می توان به فیلتر های روغن، فیلتر هوا، فیلتر آب فیلتر سوخت اشاره کرد.
با تعویض به موقع فیلتر دیزل ژنراتور می توان استهلاک دستگاه را کاهش داد و در عوض راندمان سیستم را افزایش داد.
وظیفه اصلی فیلتر روغن
پالایش و تصفیه روغن است و همین امر باعث طولانی شدن کارایی و عمر بیشتر موتور دیزل ژنراتور می شود، زمانی که فیلتر روغن مناسب و با کیفیت استفاده می کنیم، عمر موتور طولانی، عملکرد بهتر و راندمانی بالاتر خواهد داشت و از هزینه های سنگین در زمان سرویس و تعمیرات موتور جلوگیری می کنیم.
برای مثال زمانی که روغن را دیرتر زمان مقرر و یا از روغن هایی غیر استاندارد و بی کیفیت استفاده می کنیم، آلودگی های ناشی از عملکرد زیاد موتور، حرارت بالای موتور، گرد و غبار موجود و معلق در هوا، رسوبات و دوده های ناشی از سوخت، در طول زمان مسدود سازی مسیرهای روغن می شود.
زمان تعویض انواع فیلتر دیزل ژنراتور به چه صورت است
بعد از هر ۱۰۰ ساعت فعالیت دیزل ژنراتور می بایست روغن موتور و هر ۲۰۰ ساعت، فیلتر روغن موجود در دیزل ژنراتور را تعویض کنیم.
زمان تعویض فیلتر سوخت پس از دو بار تعویض فیلتر روغن یا هر ۳۰۰ ساعت کارکرد دیزل ژنراتور است. به ازای هر ۵۰ ساعت روشن بودن دیزل فیلتر هوا باید بادگیری شود و زمان تعویض آن پس از هر سه بار تعویض شدن فیلتر روغن یا هر ۴۰۰ ساعت کارکرد دیزل ژنراتور است.
پس از دو بار تعویض فیلتر سوخت باید فیلتر آب گیر دیزل ژنراتور را تعویض نماید.
انواع فیلتر دیزل
فیلتر های متفاوتی در دیزل ژنراتور وجود دارد مانند:
فیلتر روغن دیزل ژنراتور
دیزل ژنراتور به هنگام کار دچار استهلاک شده و موتور آن به شدت گرما تولید می کند. این امری طبیعی است زیرا دیزل ژنراتور نیز مانند هر دستگاه الکتریکی دیگری به هنگام کار و راه اندازی از خود گرما ساطع می کند.
اگر این گرما ایجاد شده در موتور باقی بماند باعث آسیب رسیدن به دیزل ژنراتور شده و از عمر دستگاه می کاهد. برای جلوگیری از ایجاد این حالت از روغن موتور دیزل ژنراتور ها استفاده می شود.
که باعث کاهش یافتن استهلاک دیزل شده و گرمایی را که درون موتور به واسطه کار کردن آن ایجاد شده را از بین می برد. فیلتر روغن از جمله فیلتر های صنعتی دیزل ژنراتور است.
قرار دادن فیلتر روغن مناسب در دیزل ژنراتور ها سبب می شود حرارت تولیدی در موتور کاهش یابد و در درجه هوایی پایین دیزل به راحتی روشن شود و شروع به کار کند.
فیلتر آب دیزل ژنراتور
از فیلتر آب دیزل ژنراتور به منظور جداسازی ذرات ناخالصی موجود در ماده خنک کننده ای که برای خنک کردن موتور دیزل به آن اضافه میکنیم استفاده می شود. چون منافذ این فیلتر نسبت به سایز ناخالصی های موجود در مایع کوچکتر هستند ناخالصی ها از فیلتر عبور نکرده و نمی توانند وارد موتور دیزل شوند.
فیلتر سختی گیر دیزل ژنراتور
از جمله دیگر فیلتر های موجود در دیزل ژنراتور، فیلتر سختی گیر است. همانطور که میدانید آبی که وارد دیزل ژنراتور می شود دارای املاح و ترکیبات معدنی سخت است که در صورت ورود به موتور دیزل ژنراتور ممکن است سبب اختلال در عملکرد دستگاه شده و به آن صدمه بزند.
برای جلوگیری از این حالت باید از یک فیلتر سختی گیر برای تصفیه ی آب ورودی به موتور دیزل استفاده کرد. از این فیلتر برای حذف املاح معدنی سخت و ترکیبات میکرو اورگانیسم و برخی باکتری ها از آب استفاده می شود.
به این ترتیب که ابتدا آب وارد فیلتر شده و بعد از اینکه املاح و ترکیبات سخت آن به وسیله فیلتر گرفته شد وارد دستگاه می شود.
فیلتر روغن دیزل ژنراتور
فیلتر روغن، نقش محافظ و تصفیه روغن درون دیزل را برعهده دارد و براساس طراحی دیزل تعداد و چیدمان متفاوتی می تواند داشته باشد.
برای جلوگیری از کم یا قطع شدن جریان روغن در موتور، حتی با مسدود شدن منافذ فیلتر، یک شیر اطمینان در فیلتر یا پایه آن قرار داد که به محض بروز اختلاف فشار در جریان ورودی و خروجی فیلتر، باز می شود.
در این حالت تصفیه روغن به صورت جریان فرعی انجام گرفته و عمل تصفیه به تدریج کاهش می یابد. برای افزایش خواص مورد نظر در روغن، به آن مواد خاصی از جمله ماده پاک کننده اضافه می کنند.
جمع بندی فیلتر های دیزل ژنراتور یک وسیله کاربردی برای دیزل ژنراتور است که انواع مختلفی مانند فیلتر هوا، فیلتر آب، فیلتر روغن و فیلتر سختی گیر است که هر کدام کاربردی خاص دارند.
اگر به موقع تعویض نشوند خرابی های به بار می آورند پس به موقع باید آنها را تعویض کرد. و باید نکات ایمنی دیزل ژنراتور را هم در آنها رعایت کرد.
صافی روغنی
از این فیلتر ها (یا صافی ها ) در برخی از موتورهای دیزل استفاده شده است. طریقه کار این فیلتر ها براساس گرفتن و غرق کردن گردو خاک داخل روغن است.
فیلتر دارای یک صافی اولیه و ثانویه است و در قسمت پایین آن کاسه یا ظرف روغن وجود دارد. با مکش موتور، هوا از لوله مرکزی وارد انتهای فیلتر شده و به کاسه روغن برخورد می کند. برخورد هوا به کاسه روغن مقداری زیادی از گرد و خاک و کثافات آنرا می گیرد، چرا که این ذرات معمولاً سنگین تر بوده و در داخل روغن گیر می کنند. گرد و خاک و ناخالصی های دیگر توسط فیلتر اول و دوم گرفته می شوند و هوای پاک و تصفیه شده وارد موتور می شود.
صافی خشک
عضو اصلی این نوع صافی ها یک فیلتر کاغذی باسوراخ های بسیار رریز است که وظیفه تصفیه هوا رادارد. جنس کاغذ فیلتر از یک نوع کاغذ مخصوص بوده که برای افزایش سطح فیلتراسیون ، آنرا به صورت چین دار می سازند.
صافی های خشک در موتورهای مختلف در انواع و سایز های گوناگون به کار برده می شوند ، مثلا صافی یک موتور کوچک تک و دو سیلندر دارای سطح کم و اندازه کوچک است
چگونگی کار صافی های خشک چنین است: با مکش موتور ، هوا از لوله ورودی با سرعت بالایی وارد صافی می گردد. هوا پس از ورود به پره های مورب در ابتدای فیلتر برخورد کرده و حالت گردبادی پیدا می کند. هوا با حالت گرد بادی و سرعت بالا به دور عضو یا المنت اصلی فیلتر چرخیده و از طریق مکش موتور به سطح داخلی فیلتر کشیده می شود. گردش هوا به دور فیلتر موجب جدا شدن مقداری از گرد و خاک بر وی آن شده که در انتهای فیلتر(کاسه گرد گیر)جمع می شوند.ذرات باقیمانده گردو خاک توسط منافذ ریز فیلتر گرفته می شوند و هوا با ورود به سطح داخلی فیلتر، از فیلتر ایمنی نیز گذشته و از طریق لوله خروجی وارد موتور می شود.
در برخی موتورهای بزرگ و سنگین، معمولاً از دو المنت یا صافی استفاده می شود.المنت دومی کوچکتر بوده و به عنوان عضو ایمنی و تکمیلی استفاده می شود، یعنی ذراتی که از صافی اصلی عبور کنند توسط این صافی گرفته می شوند. این صافی ها عمل تصفیه هوا را بهتر و مطمئن تر (بیشتر از ۹۹%)انجام می دهند.
قسمت گرد گیر صافی دارای یک لاستیک پلاستیکی شکاف دار (گلابی لاستیکی ) است که با فشردن آن و باز شدن شکاف ، گردو خاک داخل گرد گیر به بیرون ریخته می شود. در موتور تراکتورها ، کمباین ها و ماشین های راهسازی جدید قسمت گرد گیر توسط یک مجرا به خروجی اگزوز متصل شده است.گازهای خروجی اگزوز موجب کشش و تخلیه گرد و خاک داخل گردگیر می شوند و حالت خود تمیز کنی را به وجود می آورد.
در موتورهایی با طرح صافی خشک از یک هشدار دهنده گرفتگی صافی استفاده می شود که گرفتگی و زمان سرویس صافی ها را نشان می دهد، کلید یا حسگر الکتریکی هشداردهنده ، در خروجی فیلتر یا ورودی خوای موتور نصب شده است. با گرفتگی فیلتر ، در لوله ورودی موتور یک مقاومت جریان هوا یا خلاء ایجاد می شود که باعث تحریک کلید و روشن کردن چراغ مربوط در داشبورد راننده خواهد شد.
در برخی از طرح ها یک آمپر یا نشانگر وجود دارد که در حقیقت یک خلاء سنج می باشد.
در برخی دیگر از موتور ها (معمولاً موتورهای ثابت) از یک نوع دیگر نشانگر گرفتگی استفاده می شود. این نشانگر نسبت به میزان خلاء یا فشار هوای ورودی موتور تحریک می شود. با افزایش میزان خلا، غبار نما یا نشانگر تحریک شده و نوار قرمز رنگ آن ظاهرمی شود که زمان سرویس صافی را هشدار می دهد.
مقالات مرتبط:
- اساس کار دیزل ژنراتور
- اجزای دیزل ژنراتور
